Markalar, hayatımızda birçoğumuzun tahmin ettiğinden daha büyük bir yere sahiptir. Marka isimlerinin gündelik konuşmada, mesleki ve yöresel jargonda yer edindiğini birçok örnekte görebiliriz. Gündelik hayatımızda var olan her şey gibi markalar da zamanla dilde yer edinebilir. Bu tür kullanımlar jenerik marka nedir sorusunun yanıtlanmasına yardımcı olacaktır. Bir marka, ürünle özdeşleşip gündelik dilde yer edindiğinde jenerik hâline gelir ve bunun birçok örneği vardır.

Ürün ile özdeşleşmiş olmak şüphesiz ki marka hanesine başarı olarak yazılacak bir durumdur. Fakat jenerik marka yönetimi olmadan bu çok kolay dez avantaja dönüşebilir. Nihayetinde bunu sağlamak ve başarıya dönüştürmek bir pazarlama meselesidir.

Markanın Ürün Adı Olmasına Ne Denir?  

Markanın ya da marka tarafından üretilen ürünler, zamanla jenerik hâline gelebilir yani ürünün kendisiyle özdeşleşebilirler. Bu durum genellikle markanın ve ürünün rağbet görmesiyle gerçekleşir. Ayrıca, pazara yeni girmiş bir ürün söz konusu olduğunda da jenerik hâle geldiğini görebiliriz. Hâlihazırda marka ismi olup ürünle özdeşleşen ve dilimize yerleşen birçok isim piyasada daha önce bulunmayan markalara aittir. Jilet, duşakabin gibi isimler buna örnek gösterilebilir.

Markanın ürünün yerine geçmesi sık rastlanan bir durumdu. Hem Türkiye’de hem de dünya genelinde birçok marka zamanla kavrama dönüşmüştür. Jilet, buna örnek gösterilebilir. 1901 yılında ABD’de üretilmiş bir traş bıçağı markası olan jilet (Gilette) zamanla ürünü tanımlayan bir kavram hâline gelmiştir. Bunun sebebi, markanın rekabet olmayan bir dönemde piyasaya girmiş olmasıdır. Jenerik marka durumunu avantaja çevirmek için iyi bir jenerik marka stratejisi gerekir.

Örnek vermek gerekirse, klorak kelimesi İzmir’de çamaşır suyu anlamında kullanılmaktadır. Bunun sebebi, bu isimde bir markanın bir zamanlar İzmir’de kullanılmış olmasıdır. Fakat söz konusu marka bugün varlığını sürdürmemektedir. İyi bir strateji olmadığı sürece jenerik olmanın dezavantaja dönüşmesini önlemek mümkün olmayacaktır.

Jenerik Marka Nedir?    

Ürün adı hâline gelen marka jenerik marka olarak adlandırılır. Genellikle pazara yeni giren ya da belli bir süre rağbet gören markalar jenerik hâline gelir. Yeni bir ürün üretildiğinde mutlaka muadilleri üretilecek, dolayısıyla rekabet ortamı oluşacaktır. Bu süreçler jenerik marka yönetimi için oldukça hassastır. Nitekim jenerik hâline gelmek dikkatli davranılmadığı takdirde markanın yok olmasına sebep olabilir. Jenerik bir markanın ürün ile arasına mesafe koyduğu ve tüketicinin muadil markaları tercih ettiği durumlar sıklıkla görülmüştür. Dolayısıyla bu süreçleri doğru yönetebilmek için etkili bir strateji ve hareket planı gerekir.

Jenerik Marka Yönetimi Nasıl Yapılır?  

• Jenerik markaların en sık yaptığı hatalardan biri piyasaya tamamen hâkim olduklarını ve bu hâkimiyetin sarsılmayacağını düşünmeleridir. Özellikle pazara ilk defa giriş yapan markalar bu yanılgıya sıklıkla düşebilir. Fakat strateji oluştururken yapılacak en büyük hata rekabet alanını boş bırakmaktır. Marka jenerik hâline geldiyse mutlaka araştırma yapılmalı, rakiplerin ve tüketicilerin durumu sürekli olarak analiz edilmelidir.
• Ürün ile özdeşleşmeyi başardıysanız bu elbette büyük bir başarıdır. Fakat bu özdeşliği korumak elde etmekten çok daha önemlidir. Bunun yolu da tanıtım çalışmalarını sürdürmekten geçer. Jenerik olma durumuna reklam ve tanıtım faaliyetlerinde yer vererek piyasada nasıl bir konuma sahip olduğunuzu hatırlatabilirsiniz. Fakat rehavet, marka imajı yönetimi için büyük ve kritik bir hata olacaktır.. Eğer süreci iyi yönetmezseniz, ürün ile özdeşleşmiş ve marka olduğu unutulmuş bir isim dışında bir kazanımınız olmayacaktır.
• Pazarı genişletmek de jenerik markanın sürdürülebiliriliği açısından son derece önemlidir. Dar bir pazara hitap etmek  başta avantaj yaratsa da bir süre sonra markanın sönümlenmesine sebep olabilir. Pazarı genişleterek markanızı daha çok insanla buluşturabilir, kullanım oranını arttırabilirsiniz. Dolayısıyla markanızın gelişmesine izin verecek davranışlarda bulunmanız jenerik marka yönetimi sürecinde faydalı olacaktır.
• Rekabet alanını kesinlikle boş bırakmamanız gerekir. Çünkü jenerik marka olmanız, rakiplerinizin hedefi olacağınız anlamına gelir. Rakipleriniz doğal olarak sizi aşmak isteyecek ve bunun için yöntemler geliştirecektir. Böyle bir durumda hem üretim kalitesine hem de iletişime ve reklam çalışmalarına dikkat etmelisiniz.​

Jenerik Marka Olmak İçin Pazarlama Stratejileri  

• Markanız ile özdeşleştirebileceğiniz bir ürüne sahip olmanız son derece önemlidir. Daha önce var olan bir ürünü ya da hizmeti üretiyor olsanız bile, belli konulara eğilerek üretiminizi benzersiz kılabilir ve markanız ile özdeşleştirebilirsiniz. Böyle bir durumda, ürününüz tanındığı an firmanız ile özdeşleşecektir. Bu da size büyük bir avantaj kazandıracak ve hizmet verdiğiniz alanda ihtiyaç duyan kullanıcıların aklına gelmenizi sağlayacaktır.
• Kurumsal kimlik ögelerine jenerik marka stratejisi sürecinde dikkat etmeniz gerekir. Jenerik olan markalar, rakipleri tarafından taklit edilebilmektedir. Örnek vermek gerekirse, logosunu Coca-Cola logosuna benzeteye çalışan birçok içecek firması bulunmaktadır. Kurumsal kimlik ögelerinizin benzersiz olması ve taklidinin zor olması gerekir. Dolayısıyla markanızı jenerik hâline getirmek gibi bir planınız varsa, bu süreçte mutlaka bir ajanstan yardım almalısınız.
• Strateji belirlemek her şeyin başlangıcıdır. Üretim ve pazarlama alanında etkin bir strateji belirleyerek bu stratejiye uygun bir biçimde hareket etmeniz gerekir. Uzun hedefleri kısa ve kolay gerçekleştirilebilecek planlara bölerek jenerik marka olma yolunda sağlam adımlar atabilirsiniz. Strateji oluştururken, üretimden reklama kadar birçok süreci dikkatli yürütmeniz ve uzmanlara danışarak ilerlemeniz faydalı olacaktır.

​

Türkiye’nin En Bilinen Jenerik Markaları  

• Uhu: Yapıştırıcı markası uhu jenerik marka isimleri denilince akla gelen ilk markalar arasındadır. Jel kıvamlı bir yapışkan olarak yıllardır tercih edilen UHU muadili ürünlere de kendi ismini vermeyi başarmış büyük bir marka olarak kabul edilir. 

• Nescafe: Nestle’nin alt markası olan Nescafe, Türkiye’de satışı yapılan ilk granül kahve olduğu için ürün ile özdeşleşmiştir. Dolayısıyla jenerik marka örneği olarak kabul edilebilir. Diğer yandan, Nescafe bu jenerikleşme sürecini başarıyla yönetebilen firmalar arasındadır. Sonraki süreçte piyasaya Jacobs, Breno gibi büyük rakipler girmesine ve marketlerde satılan ucuz muadiller çıkmasına rağmen, Nescafe pazarlama ve reklam stratejileri sayesinde alandaki hâkimiyetini korumuştur.

• Jelibon: Jel şekerleme olarak piyasaya sürülen Jelibon da iyi bir jenerik marka örneği olarak kabul edilebilir. Nispeten başarılı olduğu söylenebilir. Nitekim birçok kişi Jelibon’u bir marka olarak değil, belli bir şekerleme türünün ismi olarak bilmektedir.

• Selpak: Şüphesiz ki jenerik marka isimleri denilince akla gelen ilk marka Selpak’tır. Jenerik olmasına hatta ürün adı zannedilecek kadar özdeşleşmesine rağmen piyasadaki üstünlüğünü korumaktadır. 

​

Jenerik Marka ve Lovemark Arasındaki Fark

Jenerik marka ve lovemark kavramları genellikle karıştırılır fakat bunların farklı şeyleri ifade ettiğini belirtmek gerekir.

Lovemark, tüketicinin duygusal bağ kurduğu, hayatında yer edinmiş ve bilinçli bir şekilde tercih ettiği markadır. Jenerik marka süreçlerinde her zaman duygusal bir bağ söz konusu olmayabilir. Fakat en iyi jenerik marka yönetimi markayı önce lovemark hâline getirerek yani kuvvetli bir bağ kurularak yapılır. Dolayısıyla, bu iki kavram tam olarak aynı şeyi ifade etmiyor olsa da lovemark olmak jenerik olmanın ilk aşamasıdır.

Markanızı ürünleriniz ile özdeşleştirerek, müşterilerin hayatında önemli bir yer edinmesini sağlamak için buradayız. İçerik Planı olarak verdiğimiz nitelikli hizmetle, markanızın büyük bir etkiye sahip olmasını sağlayarak, tüketiciler ile duygusal bir bağ oluşturmanıza yardımcı olmaktayız.

Hedef kitle ile güçlü bir marka imajına sahip olmak için öncelikle kaliteli bir iletişim kurmak gerekir. Günümüzde etkili iletişim kurmanın yolu sosyal medyaya hakim olmaktan geçiyor. Sosyal medyada marka olmak ve kaliteli iletişim ile marka imajınızı güçlendirmek istiyorsanız, sosyal medya ajansı hizmetimizden faydalanabilirsiniz.