İnsan, anlatan bir canlıdır. Bilgi ve dil, anlatım çabasından doğmuştur. Hikaye anlatıcılığı insanlık tarihi kadar eski bir meseledir. Hayatın her alanında büyük bir yere sahip olan hikaye anlatıcılığının önemi pazarlama faaliyetlerinde de fark edilmektedir. Nihayetinde reklamcılığın, insanlığın en eski meselelerinden biri olan storytelling ile iç içe geçmemesi düşünülemezdi. Bilakis, hikaye anlatıcılığı doğru kullanıldığında ve kurgulandığında markaya büyük bir değer katabilir.
Storytelling Nedir?
Hikaye, tarih kadar eski bir meseledir. Tarih boyunca, yalnızca edebiyatla değil, resim, müzik gibi sanatlarla da iç içe geçmiştir. Bir senfoni dinlediğinizde, bir tiyatro oyunu ya da film izlediğinizde esasında bir hikaye dinlemiş olursunuz. Hikayeler evrenseldir, yaşamımıza ve dünyamıza ışık tutar. Örnek vermek gerekirse; Odysseus’un yolculuğu aslında tüm insanlığın yolculuğudur ve her insanın yaşamı boyunca geçtiği aşamaları içerir.
İşin marka kısmını sanattan ayırmak mümkün olmayacaktır. Nitekim storytelling nedir sorusunu yanıtlarken, insanlığın en eski sanat formlarından biri olan hikayeciliğe ve hikayenin tarih boyunca gösterdiği gelişime ışık tutmak gerekir.
Hikaye anlatıcılığı kavramını pazarlama özelinde yorumlamak gerekirse; marka mesajını bir kurgu hâline getirerek, yaşanmış ya da kurgulanmış hikayeler anlatma üzerine kurulu çalışmalar storytelling olarak tanımlanır. Storytelling ne demek sorusunu kısaca; marka ile hikayenin kesişim noktası olarak tanımlayabiliriz. Her markanın anlatılacak bir hikâyesi vardır fakat bunu iyi oluşturulmuş içerik ve kurgularla anlatmak gerekir.
Storytelling Ne işe Yarar?
Pazarlama faaliyetlerinin temelinde neden sorusunu yanıtlama çabası vardır. Tüketicinin, muadilleriniz arasından sizi seçmesi için bu soruyu yanıtlamanız gerekir. Neden sorusu beraberinde nasıl, ne gibi soruları da getirecektir. Örneğin, ürününüzü avantajlı kılan özelliklerden bahsederken bunların nasıl mümkün olduğunu da anlatmanız gerekebilir. İyi bir hikaye oluşturularak yapılan storytelling marketing çalışması markanıza değer katacak, marka mesajınızın keyifli ve akılda kalıcı bir kurguyla aktarılmasını sağlayacaktır.
Hikaye anlatmak;
- Marka mesajının akılda kalıcı ve ilgi çekici biçide anlatılmasını sağlar.
- Tüketicinin markaya olan merakını arttırır.
- Tüketicinin duygularına hitap eder ve başarılı bir biçimde yürütülen storytelling çalışması marka ile tüketici arasında duygusal bağ kurulmasını sağlar.
- Markanın bir lovemark hâline gelmesine yardımcı olur.
- Her hikaye, dinleyici ile anlatıcı arasında bir bağlılık hissi yaratır. Nitekim dinleyici ve anlatıcı bir topluluk hâline gelir. Dolayısıyla hikaye anlatıcılığının önemi biraz da marka ile hedef kitleyi bir komünite hâline getirebilmesidir.
- Hikaye, dinleyenin empati duygusunu harekete geçirir ve marka ile bağ kurmasına yardımcı olur.
Hikaye Anlatıcılığının Önemi
- İyi bir hikaye, okuru ya da izleyiciyi kendine çeker ve merak uyandırır. İyi kurgulanmış bir hikaye, marka mesajınızın merak edilmesini, dinleyicinin anlatınız hakkında bilgi sahibi edinmek için motive olmasını sağlar. Bu da pazarlama başarısı anlamına gelir.
- Hikaye anlatıcılığı aynı zamanda bilgi vermenin en iyi yoludur. Ürünlerinizle veya markanız ile ilgili bilgi aktarmak için, bu bilgiyi bir hikaye hâline getirebilir ve bütün gelişim aşamalarından detaylı bir şekilde bahsedebilirsiniz. Hikaye anlatmak, anlatınızı güçlendirecek ve informatik açıdan da büyük bir fayda yaratacaktır.
- Etkili kurgulanmış bir hikaye her zaman akılda kalır. Hepimizin hayatında yer etmiş, repliklerini ezbere hatırladığımız bir film ya da etkileyici kelimelerine zihnimizde yer verdiğiimiz bir roman vardır. İyi bir hikaye anlatarak, markanızın hedef kitlenizin aklında kalmasını sağlayabilirsiniz. Akılda kalıcı olmanız, tüketicinin satın alma davranışı gösterirken sizi tercih etmesi anlamına gelir.
Hikayeler temel olarak üç ögeden oluşur. Bunlar karakterler, çatışma ve çözüm aşamalarıdır.
- Karakterler: Hikayede en az bir karakter bulunur. Karakter, okuyucunun ya da izleyicinin hikaye ile bağ kurmasını sağlar. Başka bir şekilde ifade etmek gerekirse hikaye yaratıcısı ile okuyucu arasında bir köprü işevine sahiptir. Hikaye sanatının temelinde okuyucunun kendini karakterin yerine koyması vardır.
Yarattığınız karakterler, izleyicinin markanız ile bağ kurmasını sağlar. - Çatışma: Karakterin bir çatışma yaşaması, bir durumun üstesinden gelmesi gerekir. Joseph Campbell’ın Kahramanın Sonsuz Yolculuğu kitabında mitolojik hikayelerde kahramanların yaşadığı çatışma aşamalarından detaylıca bahsedilmektedir. Hikayenin gücü çatışmada yatar. Çatışma ne kadar kuvvetliyse hikaye o kadar güçlü olacaktır.
Hikayelerinizde iyi bir çatışma yaratarak merak uyandırabilir ve izleyicinin marka anlatınızı takip etmesini sağlayabilirsiniz.
Çözüm: Çatışmanın bir yerde çözülmesi ve sonlanması gerekir. Bu her zaman iyi ve mutlu bir son olmayabilir. Fakat çözüm, hikayenin nihayete erdiği ve mesajın verildiği aşamadır. Çözüm aşamasını doğru kurgulayarak marka mesajını izleyiciye aktarabilirsiniz.
Storytelling Marketing
Hedef kitleniz ile markanız arasındaki bağ ne kadar kuvvetli olursa, markanız o kadar başarılı olacaktır. Storytelling marketing bunun için harika bir fırsat sunar. Etkili bir çalışma ile marka hikayenizi başarılı biçimde aktarabilirsiniz. Anlattığınız hikayenin başarılı olabilmesi için;
- Dinleyicinin hayatına dokunması ve empati yapmasına olanak tanıması
- İyi kurgulanmış olması
- Hedef kitleniz için tanıdık ve ilgi çekici ögeler içermesi
- Çatışma ve çözümün doğru biçimde verilmesi gerekir.
Hikaye anlatmak, markanıza insansı bir karakter kazandırır. Bu durum büyük bir avantaj olacaktır. Nitekim kamuoyu araştırmaları tüketicilerin reklamlardan çoğunlukla rahatsız olduğunu göstermektedir. Hikaye anlatıcılığının önemi burada ortaya çıkmaktadır. Nitekim anlattığınız hikaye ile hedef kitlenize rahatsız olacakları ve maruz kaldıkları bir ileti yerine bizzat merak edecekleri anlatı sunmuş olursunuz.
Özetlemek gerekirse hikaye anlatmak potansiyel müşterileriniz ile kurduğunuz bağı kuvvetlendirir ve onları sadık müşteriler hâline getirmenize yardımcı olur.
Storytelling Markalar İçin Önemi
Son yıllarda yapılan bir araştırma, içerik pazarlamanın genel reklam ve pazarlama çalışmalarının etkisini %72 oranında arttırdığını göstermektedir. Bu rakam özellikle BeToBe olarak adlandırılan firmalar için geçerlidir. Storytelling ise içerik pazarlamanın en etkili yöntemidir.
Pazarlama başarısı rekabet gücünü şart koşmaktadır. Rekabet gücü kazanmak için ise muadiliniz olan firmaların anlatılarının önüne geçebilmek gerekir. İlgi çekici ve iyi kurgulanmış hikâyeler ile görsel ve metin reklamlarından oluşan yoğunluktan sıyrılabilir ve müşterilerinizin dikkatini çekebilirsiniz. Storytelling örnekleri markaların iyi hikayeler ile muadillerinin önüne geçebildiğini göstermektedir.
Storytelling Örnekleri – Yorum
- Profilo firmasının televizyon reklamı olarak yayınlanan Şampiyon Karpuz hikaye anlatıcılığının başarılı bir örneğidir. Reklam filminde, yetiştirildiği yerde birincilik ödülü alan fakat geniş hacmi sebebiyle hiçbir buzdolabına sığmayan bir karpuzun Profilo ile buluşması anlatılmaktadır. Karpuzun konuşturulması reklama samimi ve mizahi bir üslup katmıştır.
- Turkcell tarafından hazırlanan Kardelen Sebahat’in Hikayesi başarılı bir storytelling marketing çalışmasıdır. Turkcell’in sosyal sorumluluk projelerini anlatan bu reklamda, Tukcell desteğiyle birçok zorluğu aşmış bir kadının hikayesi anlatılmaktadır.
- Garanti tarafından YouTube için hazırlanan Deneysel Bankacılık serisi Storytelling ne demek sorusuna örnek olarak gösterilebilecek başarılı bir çalışmadır. Bu seride Garanti, rakip bir bankanın gözünden mizahi bir üslup ile anlatılmaktadır.
Hikaye anlatıcılığı uzmanlık gerektiren bir iştir. İyi bir hikaye oluşturmak için yaratıcılık ve ekip çalışması gerekir. Markanızın anlatacak birçok hikayeye sahip olduğuna eminiz. İçerik Planı olarak hikayenizi anlatmak için, profesyonel bir ekiple buradayız.
Sosyal medya çalışmaları titizlikle yürütülürse tüm sosyal medya kanallarındaki marka varlığınız hızla güçlenebilir. İşletmenizin sosyal mecralardaki varlığını güçlendirerek hem itibarınızı hem de dönüşümlerinizi artırabileceğiniz sosyal medya ajansı hizmetimizden kesinlikle faydalana bilirsiniz.